به اندیشگاه مدیریت خوش آمدید ...

به اندیشگاه مدیریت خوش آمدید. در این سایت می‌توانید با دانش نوین علم مدیریت در موضوعات مختلف به ویژه مدیریت دولتی و بازرگانی آشنا شوید. مأموریت تعریف شده برای این پایگاه اینترنتی انتشار «ایده‌های نو» در حوزه‌های مدیریتی است که هر کدام می‌تواند دست‌مایه انجام پژوهش‌های مستقل قرار گیرد. قطعاً ارائه نقطه نظرات بازدیدکنندگان در تکمیل و فراوری ایده‌های منتشر شده سودمند خواهد بود. به منظور دستیابی سریع به مطالب مورد نظر می‌توانید از منوی طبقه‌بندی موضوعی در سمت چپ استفاده نمایید.

استفاده یا بازنشر مطالب این سایت؛ صرفاً با ذکر منبع مجاز می‌باشد.

«دوگان‌ها»ی تئوریک، بستری مناسب برای انتقال مفاهیم پیچیده مدیریت دولتی

مفاهیم رشته‌های مختلف علوم انسانی، از جمله رشته مدیریت دارای تعاریف مختلف و متعدّدند. به ندرت پیش می‌آید که مفهومی دارای یک تعریف متعیّن و دقیق باشد. معمولاً هر کدام از اندیشمندان از زاویه دید خاصّ خود «مفهوم» مورد نظر را تعریف می‌کنند. همین امر منجر به پیچیدگی بیشتر علوم انسانی در مقایسه با علوم طبیعی و علوم پایه می‌شود...

نویسندگان: دکتر حسین اصلی پور، سارا محمدی

برای مشاهده متن کامل به ادامه مطلب مراجعه فرمایید ...

نقد تفکر و عمل بوروکراتیک در مدیریت دولتی ایران

سیر کلّی نظام اداری در کشورهای توسعه یافته سه دوره را پشت سر گذاشته است: نخست دوره  حاکمان مطلق و پر قدرت و سیستم اداری هماهنگ با آنها؛ دوم دوره افول حاکمان و حاکمیت کنترل عمومی یعنی قانوان اساسی که به منظور پایان دادن به عرصه تکتازی حاکمان و جایگزینی کنترل عموم مردم پا به عرصه گذاشت و سوم دوره حاکمیت مردم برای ایجاد تشکیلاتی جدید. ولی در همه این دوره‌ها، جنسی از ناکارآمدی به چشم می‌خورده است.

نگارنده: دکتر حسین اصلی‌پور

برای مشاهده متن کامل به ادامه مطلب مراجعه فرمایید...

سیر تطور رویکرد مدیریت ایمنی در صنعت هوانوردی

ایمنی در صنعت هوانوردی به عنوان یکی از اصول اولیه و ضامن تداوم فعالیت اقتصادی شرکت‌های هواپیمایی از دیرباز مورد توجه ویژه ارائه‌دهندگان خدمات هوایی و نهادهای سیاست‌گذاری بوده است. لیکن در سالیان اخیر با توجه به حساسیت بالای این صنعت، استانداردهای گسترده‌ای برای شرکت‌های هواپیمایی و سایر نهادهای این حوزه تدوین شده و مورد استفاده قرار گرفته است.

نگارنده: محمدرضا زرگر

برای مشاهده متن کامل به ادامه مطلب مراجعه کنید...

به کارگیری همزمان استراتژی پژوهش داده بنیاد و الگوسازی ساختاری- تفسیری، نوآوری در روش تحقیق کیفی

هر کدام از «روش‌های تحقیق» و یا به تعبیر دیگر «استراتژی‌های پژوهش» دارای نقاط قوت و ضعف‌هایی هستند. هیچ محقّق و پژوهشگری در رشته مدیریت نمی‌تواند ادّعا کند که روش تحقیقی یافته که عاری از هر گونه عیب و کاستی است. از همین رو استراتژی پژوهش آمیخته (ترکیبی) یا همان Mixed Method Theory طرّاحی و به کارگیری آن ظرف مدّت کوتاهی در پژوهش‌های مدیریتی شایع شد.

در این نوشتار نگارنده به عنوان نمونه به یک ترکیب پیشنهادی از دو استراتژی پژوهش کیفی یعنی روش تحقیق داده‌بنیاد (Grounded theory) یا GT و روش تحقیق الگوسازی ساختاری- تفسیری (Interpretive Structural Modeling) یا ISM اشاره می‌کند.

نگارنده: حسین اصلی‌پور

برای مشاهده متن کامل به ادامه مطلب مراجعه کنید...

مروری بر کتاب «چیستی علم»، آلن اف چالمرز

کتاب «چیستی علم؛ درآمدی بر مکاتب علم‌شناسی فلسفی» نوشته آلن اف چالمرز به عنوان یکی از کتب اصلی فلسفه علم در رشته‌های گروه مدیریت، توسط دکتر سعید زیباکلام به فارسی ترجمه شده و توسط انتشارات سمت به چاپ رسیده است. در این بخش مروری گذرا بر بخش‌های مختلف کتاب از نسخه چاپ نهم (۱۳۸۷) ارائه شده است.

تلخیص: محمدرضا زرگر

برای مشاهده خلاصه مروری کتاب به ادامه مطلب مراجعه فرمایید...

تأملی بر تفاوت مفهومی خط مشی عمومی و استراتژی (Strategy & Public Policy) - بخش دوم

در بخش نخست، موضوع امکان انجام مقایسه میان دو مفهوم «استراتژی» و «سیاست یا خط مشیِ عمومی» مورد بررسی قرار گرفت و بر اساس ایده طرح شده،‌ با توجه به متفاوت بودن «بافت» معنایی که این دو مفهوم در بستر آن شکل گرفته و تکامل یافته‌اند چنین نتیجه‌گیری شد که اساساً انجام مقایسه مفهومی میان آنها امکان‌ناپذیر بوده و در واقع دچار شدن به یک خطای نظری است. حال در این بخش به تببین بیشتر (و نه مقایسه) بافت هر کدام از مفاهیم مذکور می‌پردازیم.

نگارنده: حسین اصلی‌پور

برای مشاهده متن کامل به ادامه مطلب مراجعه کنید...

تأملی بر تفاوت مفهومی خط مشی عمومی و استراتژی (Strategy & Public Policy) - بخش اول

اولین پیش شرط مقایسه مفهومی، کسب اطمینان از هم سنخ بودن دو یا چند مفهوم (Concept) مورد نظر است. به عبارت دیگر همانگونه که «متر» و «گرم» را نمی‌توان با یکدیگر مقایسه کرد، سایر مفاهیم غیر هم‌سنخ نیز غیر قابل قیاس‌اند. حال در فضای مفهوم‌سازی علوم انسانی که با ادبیات کیفی سر و کار داریم (نه چند متر یا چندین گرم!) سؤال اساسی آن است که «چه چیزی سبب قیاس پذیری و یا قیاس ناپذیری بین مفاهیم می‌شود؟»

نگارنده: حسین اصلی‌پور

برای مشاهده متن کامل به ادامه مطلب مراجعه کنید...

رویکردهای مطالعات اجرای خط‌مشی از نگاه پاول ساباتیر - بخش دوم

حوزه خط‌مشی‌گذاری در 15 سال گذشته شاهد حجم زیادی از تحقیقات در زمینه اجرای خط‌مشی بوده است. در حالی که مطالعات اولیه بیشتر در کشور آمریکا صورت پذیرفته بود، اما تمرکز مطالعات اخیر بیشتر به سوی کشورهای اروپای غربی تغییر یافته است. این مطالعات را می‌توان در سه نسل کلی طبقه‌بندی نمود. در این مقاله به تحلیل دو رویکرد بالا به پایین و پایین به بالا بر اساس ادبیات موضوع مطرح شده توسط اندیشمندان نماینده هر رویکرد پرداخته شده است.

رویکردهای مطالعات اجرای خط‌مشی از نگاه پاول ساباتیر - بخش اول

حوزه خط‌مشی‌گذاری در 15 سال گذشته شاهد حجم زیادی از تحقیقات در زمینه اجرای خط‌مشی بوده است. در حالی که مطالعات اولیه بیشتر در کشور آمریکا صورت پذیرفته بود، اما تمرکز مطالعات اخیر بیشتر به سوی کشورهای اروپای غربی تغییر یافته است. این مطالعات را می‌توان در سه نسل کلی طبقه‌بندی نمود. در این مقاله به تحلیل دو رویکرد بالا به پایین و پایین به بالا بر اساس ادبیات موضوع مطرح شده توسط اندیشمندان نماینده هر رویکرد پرداخته شده است.

شبکه‌های خط‌مشی‌گذاری از نگاه دیوید هزلهارست - بخش دوم

 اگرچه بسیاری در خصوص افزایش پیچیدگی فضای خط‌مشی‌گذاری سخن رانده‌اند ولی مطالب زیادی در خصوص نحوه پاسخ دولت به این پیچیدگی بیان نشده است. رویکردهای سنتی خط‌مشی‌گذاری فرض می‌کردند که فرآیند خط‌مشی‌گذاری باید متمرکز و سلسله‌مراتبی باشد و این در حالی است که این فرض هر روز از واقعیت پیچیده سیاست و چندپارگی آن فاصله می‌گیرد.

در مقابل، رویکرد جایگزینی توسط دانشمندان اروپایی ارائه شده است که نقش دولت را مدیریت شبکه‌های خط‌مشی می‌داند و بر نگاه مشارکتی و پایین به بالا به جای نگاه سنتی بالا به پایین در خط‌مشی‌گذاری تأکید دارد. هدف این مقاله، تدوین مدل مفهومی مشارکت شبکه‌ها در خط‌مشی‌گذاری است.

شبکه‌های خط‌مشی‌گذاری از نگاه دیوید هزلهارست - بخش اول

اگرچه بسیاری در خصوص افزایش پیچیدگی فضای خط‌مشی‌گذاری سخن رانده‌اند ولی مطالب زیادی در خصوص نحوه پاسخ دولت به این پیچیدگی بیان نشده است. رویکردهای سنتی خط‌مشی‌گذاری فرض می‌کردند که فرآیند خط‌مشی‌گذاری باید متمرکز و سلسله‌مراتبی باشد و این در حالی است که این فرض هر روز از واقعیت پیچیده سیاست و چندپارگی آن فاصله می‌گیرد.

در مقابل، رویکرد جایگزینی توسط دانشمندان اروپایی ارائه شده است که نقش دولت را مدیریت شبکه‌های خط‌مشی می‌داند و بر نگاه مشارکتی و پایین به بالا به جای نگاه سنتی بالا به پایین در خط‌مشی‌گذاری تأکید دارد. هدف این مقاله، تدوین مدل مفهومی مشارکت شبکه‌ها در خط‌مشی‌گذاری است.

 

ارزیابی خط‌مشی از دیدگاه توماس دای

توماس دای در فصل ارزیابی خط‌مشی در کتاب خود بیان می‌کند که در عرصه خط‌مشی‌گذاری، اتخاذ این پیش‌فرض که تصویب قوانین و تخصیص منابع جهت اجرای آنها حتماً منجر به دستیابی کامل یا بخشی از اهداف خط‌مشی‌گذاری خواهد شد، پیش‌فرضی اشتباه است و مرور تجربیات خط‌مشی‌گذاری بر این امر اذعان دارد.

چالش‌های دولت در سال 2020 و چارچوب همکاری‌های متقابل

آینده جوامع در سرتاسر جهان توسط شش عامل پیش‌راننده خارج از حوزه کنترل دولت‌ها شکل می‌گیرد. تغییرات وسیع ترکیب جوامع، جهانی‌سازی، مسائل زیست‌محیطی، روابط اجتماعی، ثبات اجتماعی و فناوری قطعاً تمامی دولت‌ها را تحت تأثیر قرار داده و پاسخ‌هایی منحصر به فرد از سوی هر کشور را می‌طلبند. مواجهه با این محرک‌های جهانی نیازمند همکاری‌های دائمی میان کشورها است و آغاز این همکاری، ارتباطات جدی و چندجانبه و استانداردهای فنی و عملیاتی مشترک است. علاوه بر این، اتخاذ راهبردهای مؤثر نیازمند تعهد دولت‌ها به تسهیل تلاش‌ها از طریق بنیادهای متعدد درون کشور و بهبود سطح تعامل با سازمان‌های فراملیتی است.

سرآغاز

امروزه با ورود شتاب‌زده جهان به دوره‌ای که از آن به عصر اطلاعات تعبیر می‌شود، نظمی جدید در صحنه بین‌الملل رقم می‌خورد. این نظم جدید موجب دگرگونی نظام قدرت پیشین حاکم بر جهان شده است؛ به طوری که همه قوانین بازی تغییر یافته و انقلابی در ماهیت قدرت ایجاد شده است. منابع نظم جهانی که پیش از این شامل قدرت و ثروت بود تغییر یافته و بعد مهم‌تری با عنوان دانش به آن افزوده گردیده. دانایی در مقابل قدرت و ثروت قد علم کرده و تفاوتی فاحش را نمایان ساخته است. به گونه‌ای که نظم جهانی در الگوی جدید بر محور سومین عنصر یعنی دانایی تکیه زده است.

در نظام تولید ثروت نیز دیگر کارکرد بر مبنای قدرت عضلانی یا فناورانه کاربردی ندارد، بلکه این مبادله پیشرفته داده‌ها و اطلاعات الکترونیکی و تسهیم آزادانه دانش است که تولید ثروت می‌کند و قهرمان جدید عرصه قدرت، خلاقیت مبتنی بر اطلاعات است نه کارگر و کارفرما.

در همین راستا در این سایت تلاش داریم تا با ارائه مطالب کارکردی و دانش حاصل از تجارب عملیاتی، گامی هرچند کوچک را در جهت توسعه دانش کاربردی مدیریت در حوزه‌های مختلف مدیریت بازرگانی و دولتی برداریم و در این مسیر، نیازمند همراهی اساتید، دانشجویان و مدیران هستیم.

به امید فرداهای روشن برای ایران اسلامی

محمدرضا زرگر

19 اسفند 1391